«Ανακαλύπτοντας το παρελθόν, σχεδιάζοντας το μέλλον»
Στα πλαίσια του μαθήματος των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων για τη Γ’ τάξη και στο θεματικό κύκλο ΦΡΟΝΤΙΖΩ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ και στην υποθεματική:
«Παγκόσμια και Τοπική Πολιτιστική Κληρονομιά» το σχολείο μας επέλεξε να ασχοληθεί με το πρόγραμμα «Ανακαλύπτοντας το παρελθόν, σχεδιάζοντας το μέλλον» του ΙΕΠ.
Σκοπός του προγράμματος ήταν οι μαθητές να ανακαλύψουν την έννοια της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, την έννοια της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς, την πολιτισμική κληρονομιά του τόπου τους. Να ανακαλύψουν τη νεότερη ιστορία της πόλης μέσα από τα μνημεία και τα ιστορικά κτίρια του κέντρου της . Να εστιάσουν στην πορεία ενός μνημείου μέσα στο χρόνο από την εποχή της ανέγερσής του για την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων αναγκών μέχρι την κήρυξή του ως μνημείου, αναδεικνύοντας τις όποιες αλλαγές (π.χ. δομικές, χρήσης) επέφερε σ’ αυτό ο χρόνος και οι άνθρωποι. Να διερευνήσουν τα προβλήματα που συνδέονται με τη διαχείριση των μνημείων ή αξιοθέατων, αλλά και να αναπτύξουν την «υπευθυνότητα στην ιδιότητα του πολίτη» ώστε να συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνική και πολιτική ζωή. Παράλληλα, στόχος των εργαστηρίων ήταν να αναπτύξουν οι μαθητές δεξιότητες χρήσιμες για το μέλλον τους, όπως οι ψηφιακές δεξιότητες.
Για το σκοπό αυτό κατά τη διάρκεια των εργαστηρίων οι μαθητές κλήθηκαν:
- να αναγνωρίσουν τις διαφορετικές μορφές της πολιτιστικής κληρονομιάς, να συνεργαστούν και να μοιραστούν ιδέες, σκέψεις και να ταξινομήσουν τα επιτεύγματα πολιτισμού σε διαφορετικές κατηγορίες. Το αποτέλεσμα της παραπάνω διεργασίας αποτυπώθηκαν σε ένα συννεφόλεξο, αξιοποιώντας το εργαλείο WordArt.
- να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της UNESCO, να ενημερωθούν για τη Σύμβαση για την Παγκόσμια Κληρονομιά, να εξηγήσουν τα κριτήρια που πρέπει να πληροί ένα μνημείο ώστε να ενταχθεί στην «Παγκόσμια Πολιτιστική Κληρονομιά», να αναζητήσουν, να αναλύσουν και να αξιολογήσουν πληροφορίες για ένα μνημείο, να καταγράψουν μνημεία που έχουν εγγραφεί στον Κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς και να δημιουργήσουν συνεργατικά ένα πολυτροπικό κείμενο, αξιοποιώντας ψηφιακές εφαρμογές και εργαλεία, για να παρουσιάσουν μνημεία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής κληρονομιάς της επιλογής τους.
- Πραγματοποιήσαν εκπαιδευτική επίσκεψη σε μία πόλη που έχει να αναδείξει πλούσιο πολιτιστικό πλούτο, απόλυτα ενταγμένο στην καθημερινή ζωή των κατοίκων . Στην Καστοριά , στη παραδοσιακή συνοικία Ντολτσό. Μια παλιά συνοικία του ιστορικού κέντρου της πόλης, όπου κυριαρχούν αστικά και εκκλησιαστικά μνημεία, πεδίο μελέτης για να αντιληφθούν οι μαθητές/τριες ότι η υλική πολιτισμική κληρονομιά δεν είναι ένα σύνολο από αντικείμενα με μόνο σκοπό τη συντήρησή τους για ιστορικούς και ηθικούς λόγους, αλλά ένα αναπόσπαστο, λειτουργικά ενταγμένο, τμήμα της σύγχρονης κοινωνικής και οικονομικής ζωής του τόπου.
- Δημιούργησαν ένα περιβαλλοντικό μονοπάτι στο χάρτη με επίκεντρο το ιστορικό εμπορικό κέντρο της πόλης μας, της Θεσσαλονίκης και εντόπισαν τα σημεία ενδιαφέροντος.
- Εργάσθηκαν σε ομάδες και επέλεξαν με ποια κτίρια του 19ου – αρχές του 20ου (κυρίως μετά την πυρκαγιά του 1917 θα ασχοληθούν. Κτίρια και σημεία οικονομικού ενδιαφέροντος που αποτυπώνουν την πλούσια πολιτισμική ιστορία της Θεσσαλονίκης και την πολυπολιτισμικότητά της που αντανακλάται στην οικονομική της ιστορία.
- Αναζήτησαν ένα μνημείο ή αξιοθέατο της περιοχής που δεν είναι στον κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Στη συνέχεια να το παρουσιάσουν σε μία Επιτροπή αξιολόγησης, αποτελούμενη από μαθητές του τμήματος, με σκοπό την ανάδειξη της κοινωνικής, πολιτιστικής και οικονομικής του αξίας και της συμπερίληψής του στον Κατάλογο.
- Η επιτροπή, η οποία εκλέχθηκε από τους μαθητές, αποφάσισε ποιο υποψήφιο μνημείο/ αξιοθέατο της περιοχής τους θα συμπεριληφθεί στον κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή λαμβάνοντας υπόψη μεταξύ άλλων επιχειρημάτων και τη σύνδεσή τους με τον πολυπολτισμικό χαρακτήρα της Θεσσαλονίκης αποφάσισαν να αναδείξουν το Μέγαρο Νάτσινα (Εμνιέτ Χαν) του 1896, ένα εντυπωσιακό κτίριο εκλεκτικής αρχιτεκτονικής στην οδό Εδέσσης 3, στα Άνω Λαδάδικα που σώθηκε από την πυρκαγιά του Το κτίριο είναι χαρακτηρισμένο ως έργο τέχνης από το Υπουργείο Πολιτισμού, διατηρητέο από το 1983, αλλά παραμένει ερειπωμένο.
- Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής τους περιηγήθηκαν στο περιβαλλοντικό αυτό μονοπάτι ξεκινώντας από την οδό Αριστοτέλους και καταλήγοντας στο Λιμάνι. Κάθε ομάδα σε ρόλο ξεναγού, αρχιτέκτονα, πολίτη Οι ομάδες ανέλαβαν ρόλο ξεναγού, περιηγητή, αρχιτέκτονα και τελικά ενεργού πολίτη παρουσιάζοντας μερικά στοιχεία από το υλικό που συνέλεξαν. Φωτογράφησαν, κοίταξαν ψηλά, προβληματίστηκαν, γνώρισαν ένα ιστορικό τμήμα της πόλης που δεν το είχαν ανακαλύψει ξανά.
- Ανατέθηκε στους μαθητές σε ανά ομάδες να αναζητήσουν περαιτέρω πληροφορίες για τα μνημεία/αξιοθέατα και ταυτόχρονα την ιστορία της πόλης των αρχών του 20ου αιώνα, αξιοποιώντας το διαδίκτυο και συνδυάζοντάς τις με το υλικό που αντλήθηκε από την επίσκεψη. Να παρουσιάσουν μέρος του υλικού που παράχθηκε σε ομαδοσυνεργατικό padlet σε και thinglink ( ψηφιακό χάρτη της διαδρομής τους με παρουσίαση των μνημείων ) αξιοποιώντας ψηφιακές εφαρμογές και εργαλεία.
- Συμμετείχαν ακόμη στο πρόγραμμα «Βιώσιμη πόλη» του ΚΠΕ Ελευθερίου Κορδελιού με αφετηρία το Λευκό Πύργο και τερματισμό την πλατεία Ναυαρίνου. Πήραν μέρος σε δραστηριότητες μέσα από τις οποίες λειτούργησαν ως παρατηρητές της πόλης , έκαναν μετρήσεις της ηχορρύπανσης, κατέγραψαν, έθεσαν ερωτήματα, ανακάλυψαν «κρυφές γωνιές» του κέντρου, πληροφορήθηκαν, συζήτησαν και διαπίστωσαν πως δεν μπορούμε παρά να δούμε την πόλη με μια άλλη ματιά, αυτή του ενεργού πολίτη.
- Κατά τη διάρκεια των τελευταίων εργαστηρίων οι μαθητές/τριες παρουσίασαν τις εργασίες τους και ακολούθησε συζήτηση και αξιολόγηση των παρουσιάσεών τους. Οι εργασίες τους αναρτήθηκαν στον ιστότοπο του σχολείου για να υπάρχει διάχυση.
- Τέλος συμπλήρωσαν φύλλο αξιολόγησης, ετεροαξιολόγησης και αξιολόγησης του προγράμματος, έγινε αναστοχασμός και αποτίμηση. Οι μαθητές/τριες εξέφρασαν τον ενθουσιασμό και την ικανοποίησή τους για τη συμμετοχή τους στη θεματική του Περιβάλλοντος.
Παρακάτω δείτε στιγμιότυπα από τις δράσεις μας:
Περιήγηση στο ιστορικό εμπορικό κέντρο της πόλης
Καστοριά, Ντολτσό οδοιπορικό σε μια παραδοσιακή συνοικία
Παρακάτω βλέπετε το περιβαλλοντικό μονοπάτι που ακολούθησαν σε συνεργατικό ψηφιακό χάρτη (padlet) και πατώντας στα σημεία ενδιαφέροντος θα ανοίξουν οι παρουσιάσεις των ομάδων για διατηρητέα κτίρια, μέγαρα, εμπορικές στοές, αγορές του κέντρου της πόλης μας.
